Elke keer dat er een tekenbeet heeft plaatsgevonden, moeten tests voor de ziekte van Lyme worden uitgevoerd. U moet enkele weken wachten voordat de diagnose begint. Voordien is het mogelijk om de teek die ons heeft gebeten te testen om te zien of deze drager is van een ziekte. Hoe ziet het testen op de ziekte van Lyme eruit en wat is de prijs van de tests?
Het wordt aanbevolen om zo snel mogelijk na een tekenbeet te testen op de ziekte van Lyme (door teken overgedragen bacteriële ziekte veroorzaakt door Borrelia burgdorferi en zijn variëteiten).
Bij de diagnose van Lyme-borreliose worden specifieke diagnostische schema's gebruikt, die voornamelijk zijn gebaseerd op serologische methoden.
Rekening houdend met het complexe pathomechanisme van de ziekte en de beperkingen van laboratoriummethoden, kan de ziekte van Lyme echter veel diagnostische problemen veroorzaken.
Daarom zijn er steeds meer laboratoriumtesten op de markt die dit probleem kunnen oplossen. Helaas hebben de meeste van hen geen bewezen diagnostische waarde en mogen ze niet worden gebruikt bij de routinematige diagnose van de ziekte van Lyme.
Inhoudsopgave:
- Vroege lokale borreliose - laboratoriumtests
- Vroeg verspreide ziekte van Lyme - een test voor de ziekte van Lyme
- Late ziekte van Lyme - welke tests om de ziekte van Lyme op te sporen?
- Lyme-borreliose - monitoring van de behandeling
- Ziekte van Lyme - circulerende immuuncomplexen
- Ziekte van Lyme - Lymfocyttransformatie-test (LTT)
- Ziekte van Lyme - CD57-test
- Berlioz - ELFA- en CLIA-test
- Ziekte van Lyme - onderzoek van een teek verwijderd van de huid
Vroege lokale borreliose - laboratoriumtests
In dit stadium, na contact met een geïnfecteerde teek, treedt lokale infectie op en de zogenaamde migrerend erytheem (Latijn erythema migrans), een symptoom dat kenmerkend is voor de ziekte van Lyme.
De aanwezigheid van erytheem op de plaats van de tekenbeet is voldoende om een Borrelia-infectie vast te stellen. Het vroege stadium van de lokale ziekte van Lyme duurt enkele dagen tot ongeveer 4 weken en de patiënt kan griepachtige symptomen krijgen.
Het is het vroegste stadium van infectie waarin serologische methoden (ELISA en Western blot), testen op IgM- en IgG-antilichamen, vals-negatieve resultaten kunnen geven. In dit stadium worden de zogenaamde het serologische venster, de eerste periode van infectie wanneer het lichaam nog geen antilichamen tegen Borrelia aanmaakt.
De eerste IgM-antilichamen verschijnen rond week 2 van de ziekte, maar bij de meeste mensen wordt hun aanwezigheid pas een paar weken gedetecteerd. Bij een negatief serologisch resultaat moet de test ongeveer 3-4 weken na infectie worden herhaald.
ELISA en Western blots worden vergoed door het National Health Fund, maar de verwijzende arts moet redenen hebben om ze te bestellen. Particulier kost de ELISA-test 30 tot 100 PLN en de Western-blot 80 tot 200 PLN.
Moleculair onderzoek door middel van PCR kan in een zeer vroeg stadium van infectie worden overwogen. De methode detecteert bacterieel genetisch materiaal (DNA), dat het meest voorkomt in lichaamsvloeistoffen in het vroege stadium van infectie. Hoe langer het duurt vanaf de infectie, hoe minder waarschijnlijk het is om bacterieel DNA te detecteren.
Houd er echter rekening mee dat er in Polen nog steeds geen standaardisatie is van moleculaire methoden voor de diagnose van de ziekte van Lyme en dat deze methode daarom niet wordt aanbevolen als diagnostisch hulpmiddel. Moleculaire testen worden niet vergoed door het National Health Fund en kosten tussen PLN 160-200.
Nuttig om te weten
Stadia van Borrelia burgdorferi-infectie:
- Vroege lokale borreliose
- vroege verspreide ziekte van Lyme
- late borreliose
Vroeg verspreide ziekte van Lyme - een test voor de ziekte van Lyme
In het stadium van de vroege verspreide ziekte van Lyme zijn veel organen, gewrichten, spieren, zenuwstelsel en cardiovasculaire systeem geïnfecteerd. De vroege ziekte van Lyme ontwikkelt zich met hoofdpijn, ontsteking van de aangezichtszenuw, vermoeidheid of stijve nek. Deze fase duurt ongeveer een paar weken na infectie.
In het stadium van de vroeg verspreide ziekte van Lyme zijn voornamelijk IgM-antilichamen aanwezig. 6-8 weken na infectie beginnen ook IgG-antilichamen te verschijnen. Daarom vormen serologische methoden de basis van diagnostiek in dit stadium van infectie.
De serologische diagnose van Lyme-borreliose begint met de screeningfase, d.w.z. de uitvoering van een gevoelige ELISA-test.
Als het resultaat negatief is, betekent dit dat er geen Borrelia-spirocheten zijn gedetecteerd of dat het resultaat een vals negatief is. Als het resultaat positief of zwak positief is, moet een bevestigende Western blot-test worden uitgevoerd, die zeer specifiek is, om de resultaten van de ELISA-methode te bevestigen.
Als neuroborreliose wordt vermoed, kunnen moleculaire PCR-tests uit de cerebrospinale vloeistof worden uitgevoerd. De PCR-methode is erg gevoelig en aangezien het aantal Borrelia-spirocheten in het hersenvocht klein is, kan het nuttig zijn bij het stellen van een diagnose.
Zonder voorafgaande serologische tests is het echter geen diagnose van een infectie.
Late ziekte van Lyme - welke tests om de ziekte van Lyme op te sporen?
Het laatste stadium van infectie is de late ziekte van Lyme, waarbij er een verdere verspreiding van bacteriën naar de organen is en de vorming van steeds ernstiger complicaties van de infectie. De late ziekte van Lyme, de gewrichtsziekte van Lyme of atrofische dermatitis verschijnen. De late ziekte van Lyme kan tot meerdere jaren aanhouden.
In dit stadium van de infectie worden alleen IgG-antilichamen gedetecteerd door serologische methoden. Hoge IgG-waarden tegen Borrelia-spirocheten en de aanwezigheid van symptomen duiden op de ziekte van Lyme. In sommige gevallen (vooral bij mensen die zeer snel antibiotica hebben gekregen in de vroege stadia van de infectie) kunnen IgM-antilichamen echter meerdere jaren aanhouden. In dergelijke situaties duiden deze antilichamen niet op een actieve infectie.
Wat is de ziekte van Lyme?
Lyme-borreliose - monitoring van de behandeling
Een van de grootste problemen bij de diagnose van de ziekte van Lyme is het ontbreken van gevoelige en specifieke laboratoriummarkers die de effectiviteit van antibiotische therapie kunnen beoordelen. Standaard wordt de observatie van ziektesymptomen gebruikt om de effectiviteit ervan te beoordelen.
Onderzoek wijst uit dat de bepaling van de niveaus van IgM- en IgG-antilichamen tegen het spirochete VLsE / C6-antigeen kan worden gebruikt om de effectiviteit van Borrelia-infectie te controleren.
Het spiraalvormige VlsE / C6-eiwit zorgt voor een zeer sterke en snelle reactie van het immuunsysteem. De toevoeging van dit antigeen aan de reeks serologische tests verhoogt de gevoeligheid van de test aanzienlijk. De aanwezigheid van IgG-antilichamen tegen VLsE / C6-eiwit bij patiënten met de ziekte van Lyme is:
- 20-50% bij patiënten in een vroeg stadium van infectie
- 70-90% bij patiënten met vroege verspreide ziekte van Lyme
- bijna 100% bij patiënten met late borreliose
Het onderzoek wordt niet vergoed door het National Health Fund en kost tussen PLN 80-150.
Ziekte van Lyme - circulerende immuuncomplexen
Serologische tests vormen de basis voor de diagnose van de ziekte van Lyme. Er zijn echter klinische situaties die ervoor kunnen zorgen dat deze tests vals-negatief zijn. Een daarvan is de aanwezigheid van de zogenaamde immuuncomplexen die bestaan uit Borrelia-antigenen en specifieke IgM- of IgG-antilichamen.
Immuuncomplexen blokkeren de antilichamen, waardoor ze niet met serologische methoden kunnen worden gedetecteerd en daarom vals-negatieve resultaten kunnen veroorzaken. Dit probleem doet zich voornamelijk voor bij zeer intense infecties.
Als een patiënt duidelijke symptomen van de ziekte van Lyme heeft en de testresultaten negatief zijn, bieden sommige laboratoria een test aan waarbij chemische afbraak van immuuncomplexen betrokken is. Deze behandeling is erop gericht de antistoffen vrij te maken en pas daarna hun concentratie te meten.
Onderzoek wijst uit dat het gebruik van een dergelijke procedure voorafgaand aan serologische tests de detectie van antilichamen tegen Borrelia-antigenen aanzienlijk kan verhogen. Deze methode wordt echter niet routinematig gebruikt vanwege het gebrek aan standaardisatie in laboratoria.
De prijs van de test varieert tussen PLN 110-210 (voor een IgM- of IgG-antilichaam) en wordt niet vergoed door het National Health Fund.
Ziekte van Lyme - Lymfocyttransformatie-test (LTT)
De Lymphocyte Transformation Test (LTT) wordt gebruikt in verschillende medische gebieden, waaronder in transplantologie, allergologie en indirect bij de diagnose van Borrelia spirocheten. Bij de diagnose van de ziekte van Lyme identificeert de test de aanwezigheid van immuuncellen (T-lymfocyten) in het bloed van de patiënt die in contact zijn geweest met de bacteriën. De test maakt gebruik van de ELISPOT-techniek, waarvan het principe vergelijkbaar is met de ELISA-methode, maar gevoeliger is dan deze.
Sommige mensen geven aan dat LTT-tests voor Borrelia-spirocheten moeten worden uitgevoerd om:
- bevestiging van actieve infectie bij mensen met positieve serologische testresultaten, maar zonder symptomen die de ziekte duidelijk aangeven
- bevestiging van actieve infectie bij personen met negatieve of borderline serologische tests, maar met klinische symptomen van de ziekte
- controle van de infectie na een antibioticabehandeling
- evaluatie van herhaling van Lyme-borreliose
Volgens de aanbevelingen van de werkgroep die in 2014 zijn gepubliceerd, worden zowel de LTT-test als de bepaling van het niveau van antilichamen in de circulerende immuuncomplexen niet aanbevolen bij de diagnose van de ziekte van Lyme.
Deze methoden moeten nog worden gevalideerd (d.w.z. bevestiging van hun betrouwbaarheid) om een nuttig diagnostisch hulpmiddel te zijn.
De prijs van de test varieert tussen PLN 400-550 en wordt niet vergoed door het National Health Fund.
Ziekte van Lyme - CD57-test
De CD57-oppervlaktemarker is een eiwit dat voorkomt op het oppervlak van de cellen van het immuunsysteem - Natural Killers (NK-cellen).
Artsen van de ILADS-groep, de International Society for Lyme Disease and Related Diseases, geloven dat in de chronische fase van de ziekte van Lyme het immuunsysteem wordt onderdrukt, wat tot uiting komt in een afname van de populatie NK-cellen met de CD57-marker.
Ze stellen dat het meten van hun aantal in het bloed kan worden gebruikt om de ziekteactiviteit te beoordelen. Net als bij de LTT-methode en de verstoring van immuuncomplexen, moet deze methode echter nog worden gevalideerd. De prijs van de test varieert rond PLN 170 en wordt niet vergoed door het National Health Fund.
U kunt hier meer vinden over de CD57-test.
Berlioz - ELFA- en CLIA-test
Bij de diagnose van de ziekte van Lyme wordt voornamelijk de ELISA-methode (Enzyme-Linked Immunosorbent Assay) gebruikt. Veel laboratoria gebruiken echter ook andere serologische methoden zoals ELFA (Enzyme Linked Fluorescent Assay) uitgevoerd met Vidas® en CLIA (Chemiluminescent Immunoassay) uitgevoerd met Liaison® analyzer.
Hoe zijn zij verschillend? Het werkingsprincipe van de drie methoden lijkt sterk op elkaar en maakt gebruik van specifieke antilichamen en hun vermogen om aan antigenen te binden. ELFA- en CLIA-methoden maken de automatisering van analyses en snellere uitvoering van tests in het laboratorium mogelijk. Deze methoden zijn ook in staat om lagere concentraties antilichamen in het geteste biologische materiaal te detecteren.
Wat betreft de betrouwbaarheid van de resultaten die met de drie methoden zijn verkregen, ze zijn bijna hetzelfde. Positieve of zwakke positieve resultaten die zijn verkregen met ELFA- en CLIA-methoden, zoals voor de ELISA-methode, moeten worden bevestigd met de Western-blot-methode.
Ziekte van Lyme - onderzoek van een teek verwijderd van de huid
Sommige laboratoria bieden het testen van een teek die van de huid is verwijderd aan op de aanwezigheid van Borrelia DNA. Volgens de aanbevelingen van de werkgroep die in 2014 zijn gepubliceerd, is een dergelijke studie absoluut geen diagnostische methode voor de ziekte van Lyme.
Hoewel het risico van overdracht van bacteriën van teken op mensen evenredig is met het tijdstip waarop bloed wordt gezogen, is de aanwezigheid van spirocheet-DNA in de teek niet synoniem met infectie, en de afwezigheid ervan sluit infectie niet uit.
Voorstanders van de methode zijn van mening dat het nuttig is om een beslissing te nemen om antibiotische therapie in te voeren bij mensen met symptomen die wijzen op de ziekte van Lyme, maar zonder de aanwezigheid van migrerend erytheem. De prijs van dergelijke respondenten varieert tussen PLN 100-500 en wordt niet vergoed door het National Health Fund.
Literatuur
- Laboratoriumdiagnostiek van door teken overgedragen ziekten Aanbevelingen van de werkgroep: Nationale Kamer van Laboratoriumdiagnostici, Nationaal Instituut voor Volksgezondheid - Nationaal Instituut voor Hygiëne, Nationaal adviseur op het gebied van infectieziekten, Afdeling Infectieziekten en Neuro-infecties, Medische Universiteit van Białystok, Poolse Vereniging voor Virologie, Warschau 2014.
- Rychlik U. et al ... Lymfocyttransformatie test (LTT) laboratoriumdiagnostiek. Journal of Laboratory Diagnostics 2013, 49 (4); 425-428.
- Marques A. R. Laboratoriumdiagnose van de ziekte van Lyme - vorderingen en uitdagingen. Infect Dis Clin North Am. 2015; 29 (2): 295-307.
- Marques A. et al. Het aantal natuurlijke killercellen is niet verschillend tussen patiënten met het syndroom van Lyme en controles. Clin Vaccine Immunol. 2009; 16: 1249-1250.
- Krzemień P. J. Het belang van het Vlse / C6-antigeen als marker bij de diagnose van vroege Lyme-borreliose en de studie van de effectiviteit van de behandeling. Gezondheidsproblemen van beschaving 2017; 11 (2): 87-92.
- Miąskiewicz K. et al. Voorstel van een nieuwe methodologische benadering en interpretatie van resultaten van antilichamen tegen Borrelia burgdorferi - analyse van de antilichaamsamenstelling van circulerende immuuncomplexen. Reumatologie 2011; 49, 5: 328-334.
- Muraczyńska B. en Gałęziowska E. Controverses in verband met de diagnose en behandeling van de ziekte van Lyme in de wereld. Algemene geneeskunde en gezondheidswetenschappen, 2015; 21 (4): 372-377.
