Geeuwen is besmettelijker dan een loopneus. En nog steeds weet niemand precies wat geeuwen veroorzaakt, want de theorie van verveling kan tussen sprookjes worden geplaatst. De meest voorkomende verklaring voor gapen is dat dit is hoe het lichaam zuurstof nodig heeft. Wat is gapen eigenlijk? Is frequent gapen een symptoom van een ziekte? En waarom is gapen besmettelijk?
De eerste die geeuwde was Hippocrates, die geloofde dat "geeuwen slechte lucht uit de longen drijft en op elk moment van de dag goed is". We gapen in allerlei situaties.
We weten wanneer we geeuwen - wanneer we moe, verveeld, hongerig, onzeker zijn en zelfs vóór een zeer belangrijke openbare toespraak, maar we weten niet wat de redenen zijn en waarom we het doen.
Eeuwenlang hebben wetenschappers min of meer waarschijnlijke theorieën bedacht die sowieso niet alle vragen over dit fenomeen beantwoorden.
Geeuwen: geen verveling, geen zuurstof
Tegenwoordig is de overheersende overtuiging dat het lichaam meer zuurstof nodig heeft. Een diepe ademhaling werkt als een zuigpomp. Het bloed raakt meer verzadigd met zuurstof en circuleert sneller, de druk en het aantal hartslagen nemen toe en de hersenen worden beter geoxygeneerd. Dit verklaart ook waarom we gapen in situaties die niets met verveling te maken hebben.
Zuurstoftekort komt immers ook tot uiting in stressvolle situaties, wanneer we wat oppervlakkiger ademen. De concentratie koolstofdioxide in hypoxisch bloed neemt toe - gapen bespaart ons van vergiftiging.
Om deze reden zeggen doktoren dat sommige atleten gapen voordat ze een belangrijke sprong maken, een beslissend schot. Het gebeurt zelfs met parachutisten voordat ze springen.
Maar waarom gaan we bijvoorbeeld gapen op een dag dat we niets speciaals doen? Waarom wordt gapen als verveeld beschouwd?
Het blijkt dat wanneer we vertragen, de productie van stikstofmonoxide door het lichaam toeneemt, wat als een gif werkt en de cellen van de hersenstam irriteert. Om zich te verdedigen tegen vergiftiging, willen de hersenen meer zuurstof en lokken ze geeuw uit.
Lees ook: Waar komen tranen van vreugde vandaan of vreemde reacties van het lichaam Hik - oorzaken en behandeling van middenrifkrampen Paresthesie, of tintelingen of gevoelloosheid, betekent een verstoord gevoelGeeuwen centrum
Er zijn veel aanwijzingen dat het zich in onze hersenen, in de hypothalamus, bevindt. Hier zijn verschillende neurotransmitters te vinden. Dit zijn gespecialiseerde zenuwverbindingen die - om het lichaam en het zenuwstelsel efficiënt te laten functioneren - neurohormonen (dopamine en oxytocine), adrenocorticotroop hormoon (ACTH) en het aminozuur glycine produceren. Het is - tot op zekere hoogte - de essentie van de biochemische werking van ons lichaam. Wanneer de onderlinge verhoudingen verstoord zijn, gaan we gapen, bijvoorbeeld hoe minder dopamine in het lichaam, hoe meer we het doen.
Geeuwen: de wekkertheorie
Het is ontwikkeld door wetenschappers uit Pennsylvania. Het is verwant aan wat we "meer zuurstof" noemen. Volgens de "wekker-theorie" gapen we wanneer we van rust naar actie moeten gaan, of wanneer we moeten handelen maar willen slapen. De gaapreflex lijkt te voorkomen dat we in slaap vallen.
Geeuwen 's ochtends en' s avonds
Andere wetenschappers speculeren dat geeuwen in de ochtend wordt veroorzaakt door een teveel aan ACTH, een hormoon dat 's nachts toeneemt tot zeer hoge niveaus voordat het wakker wordt. Maar het lichaam heeft een hekel aan de onbalans tussen neurohormonen en hormonen ... Dus een teveel aan ACTH zou kunnen verklaren dat we gretig willen rekken en gapen als we wakker worden. Een andere verklaring is gevonden voor het gapen in de avond - het is om de longen te strekken, ze te ventileren en het lichaam voor te bereiden op enkele uren slaap, wanneer we minder vaak en minder vaak ademen.
Belangrijk
- Artsen hebben opgemerkt dat mensen die in een ernstige toestand verkeren, zoals na een operatie of een ongeval, helemaal niet gapen. Als ze hiermee beginnen, herstellen ze. Sommigen geloven zelfs dat de eerste geeuw gaat over het doorbreken van de crisis.
- Veelvuldig gapen is kenmerkend voor epilepsie, migraine, multiple sclerose en zeeziekte, en treedt op na stopzetting van het medicijngebruik of roken.
- Geeuwen verdwijnt volledig bij patiënten met de ziekte van Parkinson of dopamine (enkele van de endocriene problemen die verband houden met de menopauze).
- Baby's in de 12e week van de zwangerschap gapen, ook al hebben hun longen geen lucht gehad en zullen ze pas na de geboorte in contact komen met lucht. Aangenomen wordt dat zulk geeuwen de longcapaciteit vergroot en zich aanpast aan de eerste onafhankelijke ademhaling.
- In de jaren tachtig slaagden Amerikaanse wetenschappers erin om ratten te fokken, door middel van meerdere genetische kruisingen, wier leven alleen bestond uit eten en gapen. Schommelingen in dopamine-niveaus, ongehoord bij andere soorten, waren verantwoordelijk voor dit ongewone gedrag.
Geeuwen - het kan niet worden gestopt
Een gedempte geeuw is altijd onbevredigend, en meestal proberen we na een tijdje aan de volgende te beginnen. Als we het gedeeltelijk stoppen, begint een reeks mislukte geeuwen, die - er zijn geen sterke - zullen eindigen met een stevige, diepe geeuw gecombineerd met een specifiek ritueel. Maar om dit te laten gebeuren, moet het lichaam een "gapende cocktail" produceren. Het bestaat uit veel chemicaliën die rustig in ons lichaam circuleren. Als dopamine, serotonine, stikstofmonoxide, oxytocine en het ACTH-hormoon elkaar ontmoeten - natuurlijk in onevenwichtige verhoudingen - moeten we gapen.
De drie fasen van geeuwen
- Lange ademhaling: soms gaat het niet alleen gepaard met een piepende ademhaling in de longen, maar ook met individuele "gymnastiek". Veel mensen strekken zich uit en anderen krabben krachtig aan hun hoofd, zijkanten of buik. We openen onze mond wijd, de onderkaak zakt laag. Het duurt 4-6 seconden. Gedurende deze korte tijd wordt via de mond en neus tegelijkertijd lucht in de longen gezogen, wat op een grappige manier rimpelt. De vleugels van de neusgaten vouwen naar boven. De onzichtbare delen van neus en keel worden zoveel mogelijk wijder om zoveel mogelijk lucht binnen te laten. De tong wordt langer en beweegt een beetje naar voren. Het middenrif zakt naar beneden en de longen vullen zich met lucht. De borstspieren spannen zich ook aan. Bloeddruk en hartslag nemen toe.
- Je adem inhouden: we doen dit meestal als onze mond wijd open is. Het duurt 2-4 seconden. Tegelijkertijd spannen de spieren van de nek zich aan, ogen vernauwen en water, er verschijnt meer speeksel in de mond, omdat de brede opening van de mond de speekselklieren stimuleert om te werken. Meestal maakt het ons erg prettig. Wanneer de mond wijd open is en de keel en neusgaten maximaal gestrekt zijn, bereiken meer geuren ons - het reukvermogen wordt aangescherpt.
- Uitademen: dit is de laatste fase van geeuwen. Lucht wordt snel uit de longen geduwd. Alle spieren ontspannen zich en de mond sluit zichzelf. Soms gaat dit gepaard met een luid geklop met de tanden. Wanneer ze in beweging worden gebracht door de luchtstroom, beginnen de stembanden te trillen en maken we vreemde geluiden. Soms is het hijgen, soms roepen we: Aaaaaa.
Geeuwen als een epidemie
Alle zoogdieren, vissen en vogels gapen ook. Voordat dieren, vissen en vogels gaan jagen of verkering gaan, gapen, schrikken ze de vijand af of verdedigen ze hun territorium. Sommige soorten, vooral honden en grote katten, gapen collectief, bijna altijd tegelijkertijd, maar raken niet besmet met geeuwen. Dit is een typisch menselijke eigenschap. We raken niet alleen besmet door elkaar, maar ook door andere soorten - meestal onze eigen honden en katten. Deze reageren echter niet op onze geeuw.
Als iemand in een grote groep mensen begint te gapen, imiteren anderen hem onmiddellijk. De sterkste trigger voor deze kettingreactie is naar verluidt het zien van een gerimpelde neus en lopende ogen. Sommige geleerden beweren zelfs dat mensen met schizofrene kenmerken en mensen met een sterk ontwikkeld empathie vaker gapen. Baby's en peuters gapen "voor zichzelf" om hun longen te trainen. Tot de leeftijd van twee jaar - voordat er zich speciale neurale verbindingen in hun hersenen ontwikkelen - reageren ze niet op ons geeuwen. Later voegen ze zich echter bij de rest van hun soort.
maandelijkse "Zdrowie"
